Aankoopadvies: Spijkers, nagels, schroeven

Wie bouwt, verbouwt, timmert of boort weet het: zonder nagels, schroeven en pluggen kan je nauwelijks iets verbinden. De meeste van deze bevestigingsmaterialen bestaan reeds van in de ijzertijd en hebben een hele ontwikkeling meegemaakt. Van smeedijzeren spijkers uit de oudheid tot de keilbouten en nylon pluggen van vandaag, allemaal waren en blijven ze onmisbaar in de verschillende onderdelen van het bouwproces.

Wie bouwt, verbouwt, timmert of boort weet het: zonder nagels, schroeven en pluggen kan je nauwelijks iets verbinden. De meeste van deze bevestigingsmaterialen bestaan reeds van in de ijzertijd en hebben een hele ontwikkeling meegemaakt. Van smeedijzeren spijkers uit de oudheid tot de keilbouten en nylon pluggen van vandaag, allemaal waren en blijven ze onmisbaar in de verschillende onderdelen van het bouwproces.

Bekijk ons volledige assortiment ijzerwaren
Spijkers en schroeven | Clous et vis

Voorwoord:

In het Nederlands wordt het woord spijker en nagel door elkaar gebruikt. Toch betekenen ze niet helemaal hetzelfde. Een spijker is een stuk smeedwerk, vierkant van doorsnede en taps toelopend op een scherpe punt. In de oudheid en de middeleeuwen gebruikte men vooral gat- en pinwerk om timmerwerk en dakstoelen aan elkaar te bevestigen, maar ook spijkers kwamen van pas, bijvoorbeeld om smeedwerk vast te zetten. Vandaag worden ze nog gebruikt voor het bevestigen van pannen en leien of het beslaan van paarden. Spreekt men vandaag de dag van spijkers, dan bedoelt men eigenlijk meestal (draad)nagel. Ingewikkeld? Breek er je hoofd niet over en zoek geen spijkers op laag water…

We maken een onderscheid tussen verschillende nagels en schroeven op basis van:

  • het materiaal waaruit ze zijn gemaakt (zie verder)

  • de nominale diameter (rond of vierkant)

  • de lengte (van kop tot punt)

  • het type kop (platte, gefreesde, brede, gewelfde, ovalen, ronde kop)

  • het type spil (gekarteld of gekerfd, spiraalvormig, ringvormig)

  • het type punt (diamant, gave snede, schroevendraaier)

  • de oppervlaktebehandeling

 

Materiaal

Nagels en schroeven worden uit verschillende materialen vervaardigd, in functie van hun duurzaamheid en bestemming. Gewone stalen nagels zonder coating bijvoorbeeld, kunnen buiten al na een maand corroderen. Zijn ze warmverzinkt, dan gaan ze 5 jaar mee. Ferriethoudend roestvrij staal is goed voor 25 jaar, austeniethoudend roestvrij staal overleeft je. Koperen nagels en schroeven en nagels in aluminium geven 40 jaar en langer geen krimp.

De vorm van de spil van de nagel is bepalend voor zijn trekweerstand. Hoe gladder de nagel, hoe beperkter de trekweerstand.

Soorten nagels

Nagels met platte en verloren koppen

De nagel met platte kop is een nagel voor algemeen gebruik, zoals ruwe houtverbindingen. De nagel met verloren kop dient meer voor timmerwerk en houten vloeren. Desgevallend kan je de kop met de drevel verzinken en opvullen met vloeibaar hout.

1) Staalnagels

De staalnagel is gemaakt van hoogwaardig staal. Er bestaan uitvoeringen met een langere stift, de geharde (en gegroefde) blauwstalen nagel. Met deze nagels kan je hout in steenachtige materialen vastkloppen. Bij zeer harde steensoorten en beton kies je best voor pluggen.

2) Lei- en asfaltnagels

Een leinagel is een draadnagel met een relatief grote platte kop. Hij kan gebruikt worden voor het bevestigen van leien, maar ook voor grof constructiewerk. De asfaltnagel of -spijker is kleiner, maar heeft soms een nog grotere kop. Hij wordt gebruikt voor asfaltdakleien en dergelijke.

Gipsnagels

Gipsnagels zijn draadnagels voorzien van een platverzonken kop en een gekartelde stift. Deze nagels worden gebruikt voor het bevestigen van gipskartonplaten op een houten regelwerk. Deze nagels zijn verzinkt, zodat roestvlekken worden vermeden.

Bouwplaatnagels

Deze nagels zijn gemaakt van staal of elektrolytisch verzinkt staal en hebben een vierkante stift. Bovenop de stift is een ronde, platte kop geklonken. Ze dienen voor het bevestigen van zachte plaatmaterialen, zoals isolatieplaten en glaswolplaten.

3) Slagschroefnagels

Slagschroefnagels zijn voorzien van een gewalste schroefdraad, die zich bij het inslaan in het hout draait. Ze worden gebruikt bij het maken van houtconstructies en kunnen achteraf nog moeilijk verwijderd worden. In harde houtsoorten moet worden voorgeboord.

4) Dak- en golfplaatnagels

De gewone uitvoering heeft een geschroefde stift en een brede kop. De afdichtende daknagel heeft een afdichtende laag direct onder de kop, om lekkage op de inslagplaats van deze nagels te voorkomen. De bitumen golfplaat nagel is speciaal ontwikkeld voor de bevestiging van bitumen golfplaten.

5) Tapijt- en meubelnagels

Tapijtnagels of tacks zijn nagels voor het bevestigen van leer en textiel op hout. Ze zijn zeer stevig. Meubelnagels worden gebruikt om tacks in de bekleding van stoelen en banken mee af te schermen. Ze hebben een bolle, vergulde kop.

6) Duimen

De puntduim wordt in zacht steenachtig materiaal of hout geslagen en is bestemd voor algemeen gebruik. De stalen duim (voloduim) dient voor het ophangen van zware voorwerpen. De steunduim zet deuromkastingen en ramen vast in een bouwwerk.

7) Krammen

Krammen zijn gebogen nagels en worden nagenoeg exclusief gebruikt voor de bevestiging van (prikkel)draad of afrasteringen aan houten palen en ander houtwerk. Ze zijn verzinkt omdat ze voor buiten bedoeld zijn.

Soorten schroeven

Meer nog dan nagels, helpen schroeven of vijzen om bouwelementen stevig met elkaar te verbinden. Ze bestaan uit een cilindrisch of conisch deel waaromheen schroefdraad is aangebracht, met aan één uiteinde een verbreding, de zogenaamde kop, waarin op het uiteinde een sleuf is gemaakt. Hierin past de schroevendraaier. Als de aandraaikracht op de buitenzijde van de kop wordt uitgeoefend, spreken we van een bout. Er bestaan verschillende soorten schroefkoppen: cilindrische, bolle, verzonken, lenskoppen en sleufkoppen. Los van de vorm van de kop kunnen schroeven voor verschillende soorten schroevendraaiers worden gefabriceerd: de gewone gleufschroef voor platte schroevendraaiers, de kruiskop, de pozidriv-, torx- en inbuskop. Voor deze laatste heb je een passende inbussleutel nodig. Om een schroef in een stenen muur te draaien, heb je een plug nodig. Schroeven kunnen, net als nagels, van verschillende soorten materiaal zijn gemaakt: gewoon staal, verzinkt staal, roestvrij of inox staal, messing enz.

1) Klassieke houtschroeven

Bolkopschroeven zijn best als de kop niet verzonken hoeft te worden. Je kan er de meeste kracht op uitoefenen. Anders gebruik je een platklopschroef. Lenskopschroeven zijn dan weer geschikt voor het bevestigen van sanitair.

2) Zelfborende en plaatschroeven

Snelschroeven (met kruiskop) hebben een scherpe en diepe draad tot vlak onder de kop (doorgaans voorzien van een dun laagje smeermiddel) die zichzelf zonder voorboren in het hout snijden. Met de plaat- of parkerschroef zet je metaalplaten of plastic vast.

3) Houtdraadbouten

Houtdraadbouten of schroefbouten zijn in feite gewone houtschroeven, maar met een dikke steel en een zeskantige kop. Ze worden vooral gebruikt bij houtverbindingen die grote sterkte moeten hebben en niet in het zicht liggen. De kop wordt aangedraaid met een steek- of ringsleutel.

4) Schroefogen en -haken

Om zware voorwerpen op te hangen kies je best voor de schroefduim. De schroefhaak en de schroefoog dienen voor het ophangen van allerlei voorwerpen.

5) Metaalschroeven

Metaalschroeven met platte kop worden verzonken in een voorgefreesd gat. De schroef wordt met een moer aangedraaid.

6) Bouten en moeren

In tegenstelling tot schroeven die in het materiaal worden aangedraaid, gaan bouten door het materiaal heen. Met behulp van moeren en ringen worden ze aangespannen.

Soorten pluggen

Een plug is een hulpmiddel met een afdichtende en/of opvullende functie. We hanteren het begrip vooral in de betekenis van vulsel in een voorgeboord gat, waar een schroef moet ingedraaid worden. De afmetingen van de plug moeten overeenkomen met de maten van het boorgat en de schroef.

1) Klassieke pluggen

De klassieke nylonpluggen zijn cilindrisch met overlangse ribbetjes. Ze zetten uit bij het inbrengen van de schroef of ’spreiden de benen’, zodat ze onwrikbaar vast komen te zitten. Pluggen worden met een lichte hamer in het voorgeboorde gat geslagen.

2) Slag- en nagelpluggen

Er bestaan speciale pluggen, voorzien van een nagel of speciale schroef, die met de hamer in de plug geslagen worden. Dat kan handig zijn voor het bevestigen van plinten, een onder structuur met panlatten enz.

Metalen ankers en ankerbouten

Deze worden gebruikt voor zwaar belastende bevestigingen. Bij het aandraaien van de moer of bout wordt de keil naar binnen getrokken. Daardoor gaan de segmenten uitzetten en zich in het materiaal vastzetten.

Vouw- en vleugelpluggen

De vouwplug is een hollewandplug in nylon, opgebouwd in twee segmenten. Bij het aandraaien van de schroef in de plug wordt de achterdoek zijde van de plug naar voren dubbelgevouwen. De vleugelplug heeft een voetje met vier vleugels en wordt gebruikt voor de bevestiging op plaatsen met geringe montagediepte.

Paraplupluggen

Paraplupluggen zijn gemaakt van verzinkt staal en dus duurzaam. Bij het aandraaien van de schroef komen de segmenten naar buiten en vouwen zich als een paraplu samen. Interessant voor het bevestigen van voorwerpen in wanden en plafonds van plaatmateriaal.

Tuimelpluggen

Tuimelpluggen zijn vooral nuttig voor plafonds of holle wanden. De plug bestaat uit een of twee vleugels. De plug wordt met opgeklapte vleugels in het gat aangebracht, waarna ze zich spreiden en de plug vastzetten.

ANDERE BEVESTIGINGSHULPMIDDELEN

Hoekankers

Dit zijn in een hoek (van 90°) geplooide metalen plaatjes, die worden gebruikt als hulpmiddel voor het haaks bevestigen van houten balken op elkaar of tegen een wand. Ze worden ook gebruikt bij het plaatsen van raamkozijnen. Meestal worden ze bevestigd met nagels, zeskantmoeren of andere houtschroeven.

Balkankers

Metalen banden om een balk, dwarsbalk of vloer stevig aan een muur, of een spant of zo, te bevestigen.

Beugels of balkdragers

Metalen platen die worden geplooid, geknipt en geboord tot een vorm die toelaat (houten) balken aan elkaar, tussen spanten of tussen muren te bevestigen. Beugels zijn hulpmiddelen die een deel van de krachten in een constructie opvangen. Ze worden meestal bevestigd met nagels, zeskantmoeren of andere houtschroeven.

Kramplaten

Dit zijn metalen platen waarin driehoekjes door stansen worden omgeplooid. De driehoekjes worden in koud tegen elkaar geplaatste houten planken of balken geklopt. Met kramplaten worden houten planken of balken aan elkaar bevestigd tot spanten en elementen voor dakschrijnwerk.

BESLUIT

Zoals je ziet, volstaat het niet dat je wat nagels en schroeven in huis hebt om alle bevestigingsproblemen op te lossen. Wanneer je in de plaatselijke doe-het-zelfzaak de gang met de bevestigingsmiddelen aandoet, besef je des te meer dat er ontelbare oplossingen zijn voor evenveel bevestigingsproblemen. Informeer je vooraf goed over de aard, de dikte en andere eigenschappen van de materialen waarin of waaraan je wat wil bevestigen, zo kom je ‘beslagen’ op het ijs en verkleint de kans dat je bevestiging het al na korte tijd laat afweten...

IETS IN HOUT BEVESTIGEN

Voor bevestigingen in hout worden zowel houtschroeven als nagels vaak gebruikt. De belangrijkste reden hiervoor is dat hout zich kan ‘zetten’, en hiermee ook een beetje kan klemmen om het ingebrachte bevestigingsmiddel. Bevestigingsmiddelen voor hout, en dan voornamelijk de schroeven, zijn hierom ook geschikt voor bevestiging in plastische kunststoffen die dezelfde eigenschap hebben, zoals bv. raamprofielen.

METAALBEVESTIGINGEN

Omdat metaal helemaal geen mogelijkheid heeft om zich te ‘zetten’, moeten bevestigingsmiddel en ondergrond perfect op elkaar aansluiten. De twee meest gebruikte producten zijn schroeven die zich in het metaal vastzetten, en de combinatie bouten en moeren. Metaalschroeven, die een scherpe draad hebben, bestaan in zelftappende en zelfborende uitvoeringen. Veelal hebben ze een zeskantige kop, zodat ze met een sleutel kunnen worden aangedraaid. Moeren hebben een fijnere draadstructuur en worden aangespannen met een bout. De kop kan variëren naargelang het gebruik. De bouten zijn meestal zeskantig.

CHEMISCHE ANKERS

Dit behelst een speciale vorm van pluggen waarvan er twee systemen bestaan.

Een systeem met een glazen capsule, die is gevuld met een chemische substantie die een binding aangaat met de schroef en de steen Werkwijze: boor een gat, blaas het gat schoon met een rietje of een speciaal pompje, plaats de capsule met substantie erin en boor en/of sla de schroef erin. Na plaatsing van de capsule wordt het draadeind in het boorgat gedraaid, waarna het glas verbrijzelt en de verharder zich met de andere componenten mengt. De viscositeit van het mengsel volstaat om tussentijdse uitstroming te voorkomen.

Tweecomponentensysteem (met zeefhulzen) Werkwijze: Eventueel een zeefhuls in het gat plaatsen, tweecomponentenpasta met een soort injectiespuit in het gat spuiten en daarna de schroef erin duwen. (zeefhulzen…) Het voordeel van chemische ankers is dat ze een chemische reactie aangaan en één geheel vormen met het materiaal waarin ze zitten.

BEVESTIGEN IN STEEN EN BETON

De meeste nagels zijn minder geschikt voor het bevestigen van wat dan ook in steenachtige ondergronden. Beter is het een gat voor te boren waarin een plug wordt geplaatst, waarna er een schroef wordt ingedraaid.

MOEILIJKE BEVESTIGINGEN

BEVESTIGINGSMIDDELEN VOOR 'ZACHTE' MATERIALEN: ZOALS SOFTBOARD, ISOLATIEMATERIAAL, …

Deze materialen worden meestal bevestigd met nagels met een brede, platte kop, die het zachte materiaal beter tegen de ondergrond drukt. Ook schroeven met een verbrede kop zijn geschikt, maar omdat deze niet zo courant zijn worden ‘rondellen’ of sluitringen gebruikt voor het aandrukken tegen de ondergrond. Schroeven die niet mogen roesten, worden in roestvrij staal gemaakt of gegalvaniseerd.

BEVESTIGING IN CELLENBETON

Indien een nagel van constante dikte in cellenbeton wordt geslagen zal het boorgat steeds groter worden, zodat de wrijving van de nagel op het cellenbeton steeds vermindert.

Enkel de punt van de nagel beschikt nog over een beetje wrijvingskracht. Om dit euvel te verhelpen gebruikt men nagels die aan de punt smaller zijn dan aan de top (conisch), zodat bij het indrijven van de nagel in het cellenbeton de zijkant steeds drukt op het cellenbeton. Men heeft dus wrijving over de volledige nagellengte. Het is deze wrijvingskracht die de nagel in het cellenbeton houdt.

Andere manieren om toch iets in cellenbeton te bevestigen zijn (soepele) ‘gasbeton’-pluggen met schroeven en speciale cellenbetonnagels met huls. Eerst wordt de huls in de muur geslagen. Daarna wordt de nagel in de huls geklopt. Wanneer de nagel in de huls wordt geslagen wordt deze in het cellenbeton omgebogen en zet zich vast. Voor het zwaardere werk is men aangewezen op chemische ankers. Kies hierbij dan wel een specifiek voor cellenbeton ontwikkeld systeem.

Wij zijn er voor je!

Ontdek onze bouw tips en adviezen. Want zelf gemaakt is slim bespaard!

Restauratie en onderhoud van parket

onderhoud

Restauratie en onderhoud van parket

Inspiratie

 Je huis isoleren – onze tips

Vloeren mixen  & matchenVloeren mixen  & matchen

Koopadvies

Vloeren mixen & matchen

Making cement SbS. nl-BE.

Stappenplan

Making cement SbS. nl-BE.

Scan, en zie dit stappenplan op brico.be

Kies een taal

NaN
Menu
NaN
Taal / Langue

Zelf gemaakt. Slim bespaard.

  • Meer dan 150 winkels

  • Snelle ophaling in de winkel

  • +200.000 producten online

Hulp nodig?

Andere vraag?

Brico & BricoPlanit winkels

Vind een winkel bij jou in de buurt

Volg Brico

Makkelijk betalen

Meld je aan voor onze nieuwsbrief

Schrijf je in voor de nieuwsbrief

© 2024 -

Brico BricoPlanit BricoCity

Alle prijzen zijn incl. BTW en excl. eventuele verzendkosten