Een bewegingsmelder plaatsen
Een bewegingsmelder (of -detector) is een soort schakelaar die automatisch opspringt als hij een beweging registreert binnen zijn detectieveld. Dat veld kan vrij ruim zijn; een straal van zo'n 12 meter is niet uitzonderlijk. De bewegingsmelder wordt meestal aangesloten op een lamp en uitgerust met een lichtsensor of schemerdetector. Zodoende zal die lamp niet overdag aangaan maar pas als de schemering effectief intreedt. U kan zelf instellen wanneer het naar uw mening donker genoeg is.
Er bestaan toestellen met een dekking van 180° (of minder als u dat wil) en andere die 360° controleren. Na een wachttijd, die meestal instelbaar is, van enkele seconden tot 15 minuten, zal de bewegingsmelder de lamp terug uitschakelen. Behalve natuurlijk als ondertussen een nieuwe beweging werd vastgesteld.

- Totaal aantal stappen
- 7
Waarvoor gebruiken?
Hoewel de bewegingsmelder meestal wordt gebruikt om een lamp te doen branden, kan hij in principe eender welk ander toestel besturen.
Buiten
Als besturingsmodule van de volledige buitenverlichting bijvoorbeeld zal hij een grote hulp zijn bij het parkeren van de auto, het uitladen van de boodschappen of het zoeken naar de sleutels of het sleutelgat. Uiteraard wordt het toestel ook veel gebruikt om ongenode gasten af te schrikken.
Binnen
Ook binnen kan een bewegingsmelder erg nuttig zijn. Doordat het licht automatisch aangaat in de nachthal bijvoorbeeld of in de wc waar verlichting en ventilatie samen kunnen opspringen. Voor de verstrooide medemens kan het toestel ook besparingen inzake elektriciteitsverbruik opleveren, want de detector schakelt het licht na enige tijd ook weer uit.
Zelf plaatsen: eenvoudige installatie
Als u gewoon hier en daar rondom het huis wil verlichten (voordeur, koer, tuin, garagepoort …) of enkel de plaats waar de beweging werd waargenomen, is de eenvoudigste oplossing om een waterdichte halogeenspot voor buiten te kopen die voorzien is van een bewegingsdetector.
Controleer of het toestel wel degelijk geschikt is voor buitengebruik (logo bestaande uit een driehoek met daarin een druppel) en of het een CE-label draagt.
Dergelijke toestellen zijn even eenvoudig aan te sluiten als een lamp.
Plaatsing
U moet ze aan de muur bevestigen met schroeven en pluggen, en aansluiten aan een elektrische kabel van het type XVB 3G 1,5 mm2. Uiteraard volgt u de instructies van de fabrikant om de draagwijdte van de infrarode straal, de werkingsduur en de gevoeligheid van de lichtsensor af te stellen. Meestal zijn dat drie draaischroeven die met een fijne schroevendraaier worden bediend.
Ideaal is natuurlijk dat de stroom direct door de muur uit het huis komt, precies achter het toestel; zo blijft de kabel onzichtbaar. Als de kabel op de gevel moet worden aangebracht, verwerkt u die best in een pvc-buis. U kan ook proberen de kabel in te werken in een voeg van het metselwerk die u nadien terug opvoegt (opgelet voor kleurverschillen).
Uitgebreide installatie
Indien u een complexe installatie wilt, bijvoorbeeld met een bewegingsmelder die meerdere lampen moet laten aangaan, waarvan er enkele eventueel elders zijn gesitueerd, moet u niet alleen een bewegingsmelder kopen (ongeveer 50 euros) maar ook een nieuwe elektrische kring aanleggen. Let erop dat u geen detector koopt voor een alarmcentrale, maar wel degelijk voor verlichting. Die eerste zijn immers uitgerust met een anti-sabotage-inrichting die automatisch aanslaat als iemand probeert de kast te openen of de straal af te dekken. Deze functies kunnen leiden tot het onbedoeld aangaan van de verlichting.
Aansluiting
Op de schema's is de fasedraad bruin en de nuldraad blauw.
Enkele kring
De detectoren omvatten steeds drie klemmen. Eerst moet de stroom naar de detector worden gebracht (klemmen A en B) en van daaruit verder naar de lampen worden verdeeld. De zwarte schakeldraad die u tussen het toestel en de lampen trekt, moet worden aangesloten aan de derde klem (C) enerzijds en aan de lamp anderzijds. De blauwe draad, aangesloten aan de andere klem van de lamp, wordt aan het andere uiteinde aangesloten aan klem B van de bewegingsmelder. U kan één enkele lamp aansluiten of meerdere lampen in parallel. Dat wijzigt niets aan de kring.
Dubbele kring
U kunt nog een (praktische) functie toevoegen door een mechanische tweerichtingsschakelaar aan te sluiten (ongeveer 6 euros) en een kabel te gebruiken met drie geleiders plus aarding in de plaats van 2 + aarding. Op die manier wordt de bewegingsmelder omzeild in stand 1 en werkt de lamp continu (wel zo handig als u vrienden in uw tuin ontvangt; zo gaat het licht niet voortdurend aan en uit). In stand 2 keren we terug naar het voorgaand schema: het is de melder die beslist om te verlichten.
Binnenverlichting
Waarom zou u in sommige kamers de klassieke schakelaar niet vervangen door een bewegingsdetector?
Fabrikanten als Niko, Legrand, Vynckier en andere bieden compacte modellen aan die precies passen in de standaard schakelaardoos. Als u bij hetzelfde merk blijft, kunt u zelfs het bestaande decoratieve afdekplaatje behouden. Het toestel kost ongeveer 120 euros. Veel meer dan een doorsnee schakelaar inderdaad, maar als u die uitgave beperkt tot bepaalde ruimtes, krijgt u er veel extra comfort voor in de plaats. Als u grondig renoveert of uitbreidt, houdt niets u tegen om de bewegingsmelder eens niet op dezelfde plaats te installeren als de schakelaar: meestal op de muur rechts bij het binnenkomen. Plaats hem tegen het plafond; of op de muur naast de lamp, of eender waar hij een beetje uit het zicht is. Hij zal de beweging even goed opmerken vanaf zijn verborgen plaats. En de bekabeling zal waarschijnlijk een stuk eenvoudiger zijn.